, လွင်ႈပၢႆးယူႇလီၵမ်ႈၽွင်ႈ

Translate

ထၢတ်ႈႄၵႇလူဝ်ႇရီႇ (Calories) မၢၵ်ႇမႆႉ 5 မဵဝ်း ဢမ်ႇပိူင်ႈသင်ၵၼ် တင်းႁဝ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈသုၵ်း


1ႉမၢၵ်ႇလၢင်းလိၼ် 
ႁဝ်းၶႃႈဝႆႉမၢၵ်ႇလၢင်းလိၼ် ပဵၼ်ထီႉ1ၶႃႈေၼႃ။ မၢၵ်ႇလၢင်းလိၼ်1ႁူၺ်ႇၼႆႉ ေတမီး ထၢတ်ႈႄၵႇလူဝ်ႇရီႇ (Calories) 323ႄၵႇလူဝ်ႇလီသေ  ၼိုင်ႈလုၵ်ႈလႂ် သင်ဝႃႈၵူၼ်းလူင်သွင်ေၵႃႉၵိၼ်ၸိုင် ေတမိူၼ်ၵၼ်တင်းႁဝ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈသုၵ်း ၼိုင်ႈတႃႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇဝႃႈေတၵိၼ်ၶၢဝ်းလ်ႂမိူဝ်ႈလ်ႂ ယဝ်ႉေၵႃႈမၢၵ်ႇလၢင်းလိၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၽွၼ်းလီသင် တႃႇတူဝ်ႁဝ်းၶႃႈ လူိဝ်ေသဝႃႈ ၵိၼ်ယဝ်ႉေတပီးမႃးၵူၺ်းၶႃႈ။
2ႉမၢၵ်ႇေၶႃၶိူဝ်း (မၢၵ်ႇၶေႃၵလႃး)
မၢၵ်ႇေၶႃၶိူဝ်းသူမ်ႈသူမ်ႈၸဵမ်းၸဵမ်းဢွၼ်ၼႆႉၵေႃႈ ႄၵႇလူဝ်ႇလီမၼ်းသုင်ၼႃႇၶႃႈ။ မၢၵ်ႇဢၼ်မီးၼမ်ႉဝၼ်ၶိုၵ်ႉၶိုၵ်ႉၼႆႉေတႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇေၶႃၶိူဝ်း ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈေတႉေတႉၼႆႉတႄႉ ႁူၺ်ႇမၢၵ်ႇေၶႃၶိူဝ်းၼႆႉ မီးႄၵႇလူဝ်ႇလီ 294ႄၵႇလူဝ်ႇလီ သင်ဝႃႈၵိၼ်သွင်ႁူၺ်ႇႁိုဝ် သၢမ်ႁူၺ်ႇယဝ်ႉၼႆတေႉ ေၵႃႈမိူၼ်ၵိၼ်ၶဝ်ႈၼိုင်ႈတႃႇယဝ်ႉၶႃႈ။
3ႉမၢၵ်ႇၵႅင်းဝၢၼ်
ဢွၼ်ၵၼ်သိုဝ်ႉ မၢၵ်ႇၵႅင်းဝၢၼ်မႃး ပဵၼ်ထူင်ထူင်ေသ ၼင်ႈယဝ်ႉတင်းၵိၼ်တင်းဢုပ်ႇၵၼ် ဢမ်ႇတၼ်းႁူႉသင် ၽိူဝ်ႇႁူႉတူဝ်ေၵႃႈ သမ်ႉေပႃးၵိၼ်ယဝ်ႉၵႂႃႇတင်းၼမ်။ မၢၵ်ႇၵႅင်းၼမ်ႉၼၵ်း5ၵျႅပ်ႈၼႆႉ ေတမီးႄၵႇလူဝ်ႇလီ 333ႄၵႇလူဝ်ႇလီသေ ေတဢမ်ႇပိူင်ႈသင်ၵၼ် တင်းၵိၼ်ၶဝ်ႈသုၵ်းၼိုင်ႈတႃႇ။ မၢၵ်ႇၵႅင်းၼႆႉ ၵိၼ်ယဝ်ႉတွင်ႉေတၵႂႃႇလီယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈယႃႇလိုမ်းၶႃႈ လွင်ႈဝႃႈထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼၼ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉၵိုတ်းယူႇၼ်ႂးတူဝ်ႁဝ်း။
4ႉမၢၵ်ႇလမ်းယ်ႂး (မၢၵ်ႇၵၢႆးဢၢင်)
မၢၵ်ႇလမ်းယ်ႂးၼႆႉ ႁူၺ်ႇလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉၵူၺ်းၼႆေသတႃႉ သင်ဝႃႈၵိၼ်ယဝ်ႉ ေၶႃးၸၢင်ႈၸဵပ်း။ ၸွင်ႇယၢမ်ႈႁၼ်ယဝ်ႉၶႃႈႁိုဝ် ၵူၼ်းၵိၼ်မၢၵ်ႇလမ်းယ်ႂးၼမ်ၼႃႇႁႅင်းသေ ေၶႃးၸဵပ်း သင်ဝႃႈၵိၼ်မွၵ်ႈ 15ၵျႅပ်ႈယဝ်ႉၼႆၸိုင် ေတၵႂႃႇပဵင်းၵၼ်တင်းႁဝ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈသုၵ်း ၵႂႃႇၼိုင်ႈတႃႇယဝ်ႉၶႃႈ၊ မၢင်ႈၸိူဝ်းတင်းမီးၵွၼ်ႇၶႃႈေဢႃႈ ၵိၼ်မၢၵ်ႇလမ်းယ်ႂ းေသပဵၼ်ပႃးတႃၸဵပ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။
5ႉမၢၵ်ႇမူင်ႈ
တွၼ်ႈသုတ်းမၼ်းေတႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇမူင်ႈ။ ဢမ်ႇဝႃႈမၢၵ်ႇမူင်ႈလိပ်းႁိုဝ် မၢၵ်ႇမူင်ႈသုၵ်း ႄၵႇလူဝ်ႇလီမၼ်း တၢၼ်ႇၵၼ်ၵူၺ်းၶႃႈ လိူဝ်ေသဝႃႈမၢၵ်ႇမူင်ႈသုၵ်း ေတလႆႈၼမ်ႉၸဵမ်းဝၢၼ်မၼ်းေသ မၢၵ်ႇမူင်ႇလိပ်းသမ်ႉ ေတၶွပ်ႈၶွပ်ႈႄလႈ မီးထၢတ်ႈသူမ်ႈသူမ်ႈၵူၺ်း။ သင်ဝႃႈၵိၼ်ပၼ်လုၵ်ႈႁူၺ်ႇယ်ႂႇ တၢၼ်ႇတၢၼ်ႇမၼ်း သီႇႁႃႈႁူၺ်ႇေၵႃႈ ပဵင်းၵၼ်တင်းၵိၼ်ၶဝ်ႈသုၵ်း ၼိုင်ႈတႃႇယဝ်ႉၶႃႈ။
မိူဝ်ႈလႆႈႁူႉၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ ထုၵ်ႇလႆႈထိင်းသူပ်းထိင်းၸ်ႂ ၵၼ်သေ ဢမ်ႇၸ်ႂႈဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်ပၼ် ေသဢိတ်းၼင်ႇၵဝ်ႇၶႃႈ၊ ၵိၼ်ပၼ်တၢၼ်ႇတၢၼ်ႇမၼ်းၼၼ်ႉ ၶႃႈၼႃႇေၼႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ႁဝ်းၶႃႈေတဢမ်ႇလႆႈပဵၼ် တၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈဝၼ်ၼၼ်ႉၶႃႈ။
ေၶႃႈမုၼ်းတီႈ - ၽၢႆႇပႆၢးယူႇလီၸိုင်ႈထႆး
ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ -  ယိင်းတႆးမိူင်းလွႆ 
Written by တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း

တၢင်းပဵၼ်သီႊၵႃႊၽႄႈထိုင်မိူင်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီၾၢင်ႉ ၼၢင်းယိင်းႁႂ်ႈငိူင်ႉၵၢၼ်ၸပ်းတွင်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 6 လိူၼ်

တၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းသီႊၵႃႊ (ZiKa) ၽႄႈတိူၼ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉဝႃႈၼႆ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပၢႆး ယူႇလီၸိုင်ႈမိူင်းလၢတ်ႈ ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27/10/2016 သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ၵူတ်းထတ်းၺႃးၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်တိုၵ်ႉၸပ်းတွင်ႉယူႇၵေႃႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းသီႊၵႃႊ (ZiKa) – ဝႃႈၼႆ ။
ဢူးသူဝ်းလႃႉဝိၼ်းၸဝ်ႈၼႃႈတီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီလၢတ်ႈဝႃႈ – “ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၶၢဝ်းတၢင်း 6 လိူၼ်ၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်လႆႈ ၼၢင်းယိင်းဢၼ်ယူႇၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ဢမ်ႇပႆႇထုၵ်ႇလီပၼ်ၸပ်းတွင်ႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၸိူဝ်ႉမႅင်းၼႆႉမၼ်းၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းတွင်ႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵွၵ်းႁူဝ်လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ ႁိုဝ် ဢွၵ်းဢေႃဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈ (microcephaly) ၸိူဝ်းၼႆႉ” ဝႃႈၼႆ ။
ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼႆႉတေလႆႈဝႃႈပဵၼ်ၵေႃႉဢွၼ်တၢင်းသုတ်းဢၼ်ၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းသီႊၵႃႊ ၼႂ်းမိူင်း မၢၼ်ႈ ။ ဢူးသူဝ်းလႃႉဝိၼ်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ- “ မိူဝ်းလဵဝ်ၼၢင်းဢၼ်ၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းၼႆႉ ဢမ်ႇပၼ် မၼ်းၼၢင်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်းတႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝူင်ႈ ပိူဝ်ႈတေဢမ်ႇႁႂ်ႈၸိူဝ်ႉမႅင်းၼႆႉၽႄႈ၊ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈၶတ်း ၸႂ်ပၼ်ႁႅင်းမၼ်းၼၢင်းယူႇ ယွၼ်ႉဝႃႈမၼ်းၼၢင်းၼႆႉ မႆႈၸႂ်လုၵ်ႈၼႂ်းတွင်ႉမၼ်းႁႅင်းၼႃႇ”- ဝႃႈၼႆ ။
တၢင်းပဵၼ်သီႊၵႃႊZiKaၼႆႉ ၾၢင်ႁၢင်ႈတေပဵၼ်မိူၼ်ၼင်ႇမီးလူမ်းၼၢဝ်၊ တႃလႅင်၊ ၸဵပ်းၸွမ်း ၼိူဝ်ႉၸွမ်းတူဝ်၊ ဢွၵ်ႇတုမ်လႅင်ၸိူဝ်းၼႆႉ၊ တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ မႃးၸွမ်းယုင်းလၢႆး။ တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ၽႄတိူၼ်းၼႂ်းၵူၼ်းမိူဝ်ႈပီ 2007 တီႈၼႂ်းမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းလႄႈ မႃးၽႄႈတိူၼ်းထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈမိူဝ်ႈပီ 2016 မိူၼ်ၼင်ႇတီႈမိူင်းဢမေႊရိၵႃႊ၊ ဢႅပ်ႊၾိၵႃႊ၊ ၼႂ်းၵုၼ်ဢေႊသျိူဝ်ႊ-ပႄႊသိၾိၵ်ႊၸိူဝ်းၼႆႉ ။
ယူႇတီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီသေ တေႁႃလၢႆးတၢင်းႁႄႉၵင်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ပေႃးတေ ဢမ်ႇၽႄႈတိူၼ်း – ဝႃႈၼႆ ။
တၢင်းပဵၼ် ဢၼ်မႃးၸွမ်း တႃၼွၼ်းလူႉ



ႁိူၼ်းႁူမ်ႈႁၵ်ႉ 3H MEDIA

(တႅင်မီးၽွၼ်းလီၼမ်လိူဝ်သေ ဢၼ်လႆႈဝူၼ်ႉဝႆႉ)
တႅင် မီးၽွၼ်းလီတင်းၼမ် လၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်super foodၼႆၵေႃႈဝႃႈ
လႆႈ မႃးတူၺ်းၵၼ်ဝႃႈ တႅင်မီးၽွင်းလီၸိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈ ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ၸိူင်ႉ
ႁိုဝ်ၼႆၶႃႈႉႉႉ
-သင်ၵိၼ်ၼမ်ႉဢႄႇ တႅင်ၵေႃႈၸွႆႈႁဝ်းလႆႈ တႅင်မီးၼမ်ႉထိုင်90%
ယွၼ်ႉၼၼ်တႅင်ၵေႃႈတႅၼ်းတၢင်ၼမ်ႉလႆႈ သင်မီးၽႂၢင်ႁၢင်ႊမႆႈ ဢမ်ႇ
ၼၼ် ယၢမ်းမိူဝ်ႈၺႃးလႅတ်ႇၽတ်ႉၼိူဝ်ႉၼင် တႅင်ၵေႃႈၸွႆႈလူတ်းလူမ်းမႆႈပၼ်လႆႈႉႉႉ
-တႅင်မီး Vitamin ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢမ်ႈၼိူဝ်ႉၵႅၼ်ႇၶႅင်လႄႈ ယင်းမီး
Vitamin C ဢၼ်ၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၼိူဝ်ႉၼင်ၶၢဝ်သႂ်ႉႉႉ
-တႅင်ၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်ႁဝ်းယွမ်းလူင်းလႆႈထႅင်ႈၵွၼ်ႇ ၽၢၼ်
တႅင်ပၢင်ပၢင်သေ ၸမ်ႈၵိၼ်တင်းၼူမ်းသူမ်ႈ ယူဝ်းၵိူတ်ႇ (YOGHURT)
ၵေႃႈလႆႈ ၵိၼ်တႅင်ပၼ်လၢႆလၢႆၵေႃႈလႆႈႉႉႉယွၼ်ႉတႅင်ယင်းမီးယႂ်းၵၢၵ်ႇ
လႄႈ တေဢမ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈတွၵ်ႇၶျုၵ်ႈထႅင်ႈၵွၼ်ႇႉႉႉ
-ၼမ်ႉတႅင်ၸွႆႈယႃပၼ်ႁိူၵ်ႇၸဵပ်းႁိူၵ်ႇၵႂ်ႈလႆႈ သွႆးတႅင်ႁမ်ႉလဵၵ်ႉသေ
ဢူမ်ဝႆႉမွၵ်ႈ ႑ၼႃးထီး ၼမ်ႉတႅင်ၼၼ်ႉ တေၸွႆႈၶႃႈတၢႆၸိူဝ်ႉမႅင်း ဢၼ်
ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁိူၵ်ႇၸဵပ်းႁိူၵ်ႇၵႂ်ႈၼႆၶႃႈႉႉႉ
-တႅင်ၸွႆႈၵူၼ်းမဝ်းၼမ်ႉသူႇလႃႇလႆႈ ဝၢႆးသေၵိၼ်လဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵိၼ်တႅင်ပၼ်
မိူဝ်ႈတေၶဝ်ႈၼွၼ်း ၼွၼ်းတိုၼ်ႇမႃး ႁူဝ်ၵေႃႈတေဢမ်ႇၶႆႈ ၵွပ်ႈတႅင်မီး
Vitamin Bလႄႈၼမ်ႉၸဵမ်း ဢၼ်ၸွႆႈလူတ်းတၢင်းပဵၼ်မဝ်းၵိုတ်းမဝ်း
ၶမ် မဝ်းဢိူဝ်ႇမဝ်းဢမ်ၼႆၶႃႈ မၢင်ၸိူဝ်းၵၢင်ၼႂ်မိူင်းလႅင်းမႃး လူဝ်ႇလိုမ်ႉထႅင်ႈၵေႃႈမီး ယွၼ်ႉတိုၵ်ႉမဝ်းၵိုတ်းမဝ်းၶမ်ႉႉႉဢမ်ႇလူဝ်ႇလိုမ်ႉထႅင်ႈ
တႅင်ၵေႃႈၸွႆႈယူတ်းယႃ တၢင်းပၼ်ယွၼ်ႉလဝ်ႈလႆႈၼႆၶႃႈႉႉႉ

ၽွၼ်းလီ ၽွၼ်းၸႃႉ ၽႃႇၵူိတ်ႇႄ လႈဢဝ်ႁႅင်းမိပ်ႇေသ ၵိူတ်ႇလုၵ်ႈ (ၵူိတ်ႇၸွမ်းသၽႃႇဝ)

ၵူၺ်းၵႃႈၵၢပ်ႈပၢၼ်ၶုိၼ်ႈယႂ်ႇမႃးႄလႈ  ႄမႈပႃးတွင်ႉၶဝ် ၵမ်ႈၼမ် ဝူၼ်ႉဝႃႈ ၽႃႇၵူိတ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈၶၢမ်ႇ လွင်ႈတွင်ႉၸဵပ်း ေသ တူဝ်ၶိင်းေၵႃႉ ေတဢမ်ႇပူိင်ႈၼႆႄလႈ ၵၢပ်ႈပၢၼ်ေတႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ႁၼ်ၵူၼ်းၽႃႇၵူိတ်ႇ ၼမ်မႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။
ယွၼ်ႉၼၼ် ၼင်ႇႁူိဝ်ေတႁူႉၽွၼ်းလီ ၽွၼ်းၸႃႉမၼ်းၼၼ်ႉ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၽၢႆႇၵူိတ်ႇလုၵ်ႈၶဝ်ၸင်ႇလႆႈ ထၢတ်းသင်ႄၼဝႆႉမူိၼ်ၼင်ႇတီႈတႂ်ႈၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။

ႄမႈပႃးတွင်ႉ ၸူိဝ်းဢၼ်ထုၵ်ႇလီ ၽႃႇၵူိတ်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ သင်ဝႃႄမႈပႃးတွင်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵႅၼ်ႇၶႅင် ႁႅင်းဢမ်ႇတဵမ်ႈထူၼ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ႄမႈပႃးတွင်ႉၼၼ်ႉ မီးတၢင်းပဵၼ် လိူတ်ႈသုင်၊ ယဵဝ်ဝၢၼ်၊ HIV ၸူိဝ်းၼႆႉ ေသဢမ်ႇၵႃး သင်မီးပၼ်ႁႃ ႁူၵ်ႉႄလႈ ႄမႈပႃးတွင်ႉၼၼ်ႉပႃးလုၵ်ႈၽႃႄၽဝႆႉၼႆ ထုၵ်ႇလီလၢတ်ႈႁႂ်ႈ ႄမႈပႃးတွင်ႉၼၼ်ႉ ၽႃႇၵူိတ်ႇဢဝ်ယူႇယဝ်ႉ။
ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ သင်ဝႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇေၵႃႉယႂ်ၼႃႇ၊ ႁူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢမ်ႇဝၢႆႇလူင်းၸွမ်းသဵင်ႈတၢင်းၵူိတ်ႈ ၼႆေၵႃႈၸၢင်ႈလႆႈၽႃႇၵူိတ်ႇဢဝ်ယူႇယဝ်ႉ။မူိဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းေတႉ ၵွပ်ႈဝႃႈႄမႈပႃးတွင်ႉၼၼ်ႉ မီးပၼ်ႁႃဢၼ်လၢတ်ႈမႃးၸူိဝ်းၼႆႉႄလႈ လႆႈၽႃႇၵူိတ်ႇမႃးေသတႃႉ ၵၢပ်ႈပၢၼ်ေတႃႈလဵဝ်ေတႉ ယွၼ်ႉတၢင်းလူိၵ်ႈႄမႈပႃးတွင်ႉၶဝ်ႄလႈ လွင်ႈၽႃႇၵူိတ်ႇၼႆႉ ၼမ်မႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ။
ၽႃႇၵူိတ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ လႆႈၽႃႇတွင်ႉၵူၼ်းပဵၼ်ယဝ်ႉ သုိပ်ႇၽႃႇ ႁူင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ေသ ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉၶိုၼ်း လႆႈယဵပ်ႉၶိုၼ်း ႁူင်းလုၵ်ႈတင်း တွင်ႉၵူၼ်းပဵၼ်ႄလႈ ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆး ၽႃႇယႂ်ႇမဵဝ်းၼိုင်ႈ ၸၢင်ႈမီးေၽးထိုင်ဢသၢၵ်ႈၵူၼ်းပဵၼ်လႆႈယူႇယဝ်ႉ။

ၽွၼ်းလီၽႃႇၵူိတ်ႇ။ ။ သင်ဝႃႈ ဢဝ်ႁႅင်းမိပ်ႇႄမႈေသ ၵူိတ်ႇလႆႈၸွမ်းၼင်ႇသၽႃႇဝယူႇလႆႈၸိုင် ၽွၼ်းလီ လွင်ႈၽႃႇၵိူတ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇေပႃးမီးသင်ေတႉေတႉ။

ၽွၼ်းၸႃႉၽႃႇၵူိတ်ႇ။ ။ လႆႈယူႇယူၵ်းယႃတူဝ်တီႈႁူင်းယႃႁူိင် တီႈေဢႇသုတ်းေတလႆႈယူႇ သီႇဝၼ်း  လွင်ႈၸဵပ်း၊ ၵႈႂ် ၸူိဝ်းၼႆႉေၵႃႈ ေတလႆႈၶၢမ်ႇႁူိင် ေသဢမ်ႇၵႃး ယွၼ်ႉလိူၵ်ႈဢွၵ်ႇၼမ်ေသ ၸၢင်ႈလႆႈသႂၢင်းလူိတ်ႈႄလႈ တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၸွမ်းလိူတ်ႈၸူိဝ်းၼႆႉေၵႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်မႃးလႆႈ။ ၽွင်းမူိဝ်ႈၽႃႇၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈတိူဝ်ႉၺႃး ႁူင်းၶဝ်ႈ၊ ႁူင်းယဵဝ်ႈ ႄလႈ ဢမ်ႇထိုင်ဢသၢၵ်ႈေသတႃႉ ၸၢင်ႇလႆႈၶၢမ်ႇတၢင်းၸဵပ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တင်းႁုိင်ယူႇယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလဵင်ႉၼူမ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႆႈ ၵမ်းလဵဝ်၊ ႁွႆးၽႃႇၼၼ်ႉေၵႃႈ ေတဢၢတ်းဝႆႉ ၸဵပ်းတီႈႁွႆးၽႃႇၼၼ်ႉ ေတလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းႁုိင် ၸင်ႇေတႁၢႆ  ေသဢမ်ႇၵႃး ၽႃႇၵူိတ်ႇဢဝ်ၼႆႉ  ႄမႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢင်ႈမီးေၽး ထိုင်ဢသၢၵ်ႈလႆႈ ၼမ်ေသ ၵူိတ်ႇၸွမ်းသၽႃႇဝ သၢမ်ပုၼ်ႈၼႆယဝ်ႉ။

ေပႃးဝႃႈၽႃႇၵိူတ်ႇေၵႃႉဢွၼ်တၢင်းယဝ်ႉ ေၵႃႉထိသွင်မႃးေၵႃႈၸၢင်ႈလႆႈၽႃႇၵိူတ်ႈဢဝ်ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၽႃႇၵိူတ်ႇၼႆႉ ၽွင်းၶဝ်ပႃးတွင်ႉ ထႅင်ႈၼႆၸုိင် မၢင်ႈပွၵ်ႈ ႁူင်းလုၵ်ႈဢၼ်ယဵပ်ႉဝႆႉၼၼ်ႉ သိၵ်ႇႄလႈ ၸၢင်ႈထိုင်ဢသၢၵ်ႈ တင်းႄမႈတင်းလုၵ်ႈယူႇယဝ်ႉ။

ၽွၼ်းလီၽွၼ်းၸႃႉလွင်ႈၽႃႇၵူိတ်ႇ ဢၼ်ေတတူိဝ်ႉၶိူၵ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ။ ယွၼ်ႉၽႃႇၵူိတ်ႇႄလႈ ၼႂ်းပွတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ေတမီးၼမ်ႉဝႆႉႄလႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢမ်ႇၸၢင်ႈထူၺ်ႈၸႂ် လႆႈၵမ်းလဵဝ် ၵမ်ႉၼမ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇေတၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ပွတ်ႇၵတ်းၵႂႃႇ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်ၽႃႇၵိူတ်ႇၼၼ်ႉ  ေတၸၢင်ႈပီးပူၼ်ႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉသင်ၼႆေတႉ ပႆႇႁႃႁၼ်လွင်ႈတၢင်းမၼ်းလႆႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽွၼ်းလီၽႃႇၵိူတ်ႇၼႆႉေတႉ မီးယူႇဝႃႈ ယွၼ်ႉဢမ်ႇလႆႈ ၸၼ်ႁူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢွၵ်ႇႄလႈ  ႁူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ၼၼ်ႉ ေတဢမ်ႇမီးႁွႆးသင်ဝႆႉၼႆယဝ်ႉ။

ၽွၼ်းလီ ဢၼ်ၵူိတ်ႇၸွမ်းသၽႃႇဝ၊ ဢဝ်ႁႅင်းမိပ်ႇႄမႈေသၵူိတ်ႇ။ ။ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးႁွႆးၸဵပ်းႄလႈ  ေတၸဵဝ်းလႆႈလူင်းႁူင်းယႃ၊ ၵူၼ်းၵူိတ်ႇၸွမ်းသၽႃႇဝၼႆႉ  ေတလႆႈယူႇႁူင်းယႃ ၼိုင်ႈဝၼ်းဢမ်ႇၼၼ် သွင်ဝၼ်းၵူၺ်းေၵႃႈ လႆႈလူင်းႁူင်းယႃယဝ်ႉ။ ၵူိတ်ႇၸွမ်းသၽႃႇဝၼႆႉ ဢမ်ႇသုမ်းလိူတ်ႈၼမ်၊ ဢမ်ႇမီးႁွႆးၽႃႇ ေသဢမ်ႇၵႃး ယွၼ်ႉဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉ ယႃလိုမ်းႄလႈ ေတဢမ်ႇၵႆႉလိုမ်း။ လိူဝ်ေသၼၼ်ႉ ဢၼ်ၵူၼ်းသမ်းယႃႈလိုမ်းၶဝ် လႆႈၶၢမ်ႇလွင်ႈၸဵပ်းယူႇတႃႇေသႇၼၼ်ႉေၵႃႈ ၶဝ်ေတဢမ်ႇလႆႈၶၢမ်ႇ လိူဝ်ေသၽွၼ်းလီၸူိဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ ဢၼ်ၵူၼ်းၽႃႇၵူိတ်ႇၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်းလႆႈ မူိၼ်ၼင်ႇလဵင်ႉၼူမ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ တႃႇၵူၼ်းၵူိတ်ႇၸွမ်းသၽႃႇဝၶဝ်ေတႉ လဵင်ႉလႆႈၵမ်းလဵဝ်ႄလႈ ၽွၼ်းလီမၼ်းမီးဝႆႉၸူိင်ႉၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ၽွၼ်းၸႃႉမၼ်းသမ်ႉ ။ ။ ၼူိဝ်ႉၼင်ႄလႈတိတ်ႉသျူး ႁိမ်း ၶိူင်ႈဢၢင်ႇၵႃႇၼၢင်းယိင်း ၸၢင်ႈသိၵ်ႇႄလႈ ေတလႆႈယဵပ်ႉၶိုၼ်း ယွၼ်ႉၼၼ်ႉႄလႈ ၼိူဝ်ႉတီႈလုပ်ႇၵုမ်ႇၵူၼ်ႈၼၼ်ႉေတမီးႁွႆးဢတ်းႄလႈ ၽွင်းမူိဝ်ႈဢႆ ဢမ်ႇၼၼ် ၶူဝ် ၼၼ်ႉ ၼၢင်းယိင်းမၢင်ၸူိဝ်း ေတဢမ်ႇႁမ်ႈလႆႈ ေသ ယဵဝ်ႈၸၢင်ႈဢွၵ်ႇပႃးယဝ်ႉ။

ၽွၼ်းလီၽွၼ်းၸႃႉ ၵူိတ်ႇၸွမ်းသၽႃႇဝ ဢၼ်ေတတူိဝ်ႉၶိူၵ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ ။ ႄမႈပႃးတွင်ႉဢၼ် ဢဝ်ႁႅင်းမိပ်ႇေသၵိူတ်ႇၼၼ်ႉ  ေတလႆႈႁွပ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇေသ လဵင်ႉၼူမ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႆႈၵမ်းလဵဝ်  ေသဢမ်ႇၵႃး ယွၼ်ႉဢဝ်ႁႅင်းမိပ်ႇႄမႈေသ ၵူိတ်ႇဢွၵ်ႇႄလႈ ၼမ်ႉဢၼ်မီးၼႂ်းပွတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉေၵႃႈ ေတဢွၵ်ႇပႃး ယွၼ်ႉၼၼ်ႄလႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ေတထူၺ်ႈၸႂ်လႆႈ ေတလႆႈ ဢွၵ်ႇသီႇၸိၼ်ႇ ၵမ်းလဵဝ်ႄလႈ ေတတိူဝ်ႉၶိုၵ်ႉဢွၵ်ေဢႃ ေဢႇ ေသဢမ်ႇၵႃး ပႅတ်ႉတီးရီးယႃး ဢၼ်ေတႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၵႅၼ်ႇၶႅင်ၼၼ်ႉေၵႃႉလုၵ်ႉတီႈ သဵင်ႈတၢင်းၵိူတ်ႇၼၼ်ႉေသ ၸပ်းမႃးပႃးႄလႈ မီးႁႅင်းၶၢမ်ႇတႃႇေတႃႈသူႈ တၢင်းၼွၵ်ႈ ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ဝႃႈၶၢဝ်းယၢမ်းၵိူတ်ႇႁုိင်ၵႂႃႇၸိုင် ေတလႆႈ ၺိပ်ႈ ႁူဝ်လုၵ်ႈဢွၼႇ်ဢွၵ်ႇႄလႈ ၽၢင်ႁၢင်ႈႁူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ေတဢမ်ႇႁၢင်ႈလီ မၢင်ႈပွၵ်ႈၸၢင်ႈတိူဝ်ႉပႃး တူဝ်ၶိင်းၸိူဝ်းၼႆႉၼႆယဝ်ႉ။

ၼႆႉပဵၼ်ၽွၼ်းလီၽွၼ်းၸႃႉ ၽႃႇၵိူတ်ႇႄလႈ ဢဝ်ႁႅင်းမိပ်ႇႄမႈေသ ၵိူတ်ႇလုၵ်ႈ ဢၼ် ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၽၢႆႇယူႇလီၶဝ် ထတ်းသင်ႄၼဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ သင်ၽူႈလူလိၵ်ႈႁဝ်းၶဝ် လႆႈလူယဝ်ႉၼႆၸိုင် ေတၸၢင်ႈတႅပ်းတတ်းလႆႈငၢႆႈ ဝႃႈေတၽႃႇၵိူတ်ႇႁူိဝ် ေတဢဝ်ႁႅင်းမိပ်ႇေသ ၵိူတ်ႇၸွမ်းသၽႃႇဝၼႆ ႄလႈၸင်ႇလႆႈတႅမ်ႈတၢင်ႇမႃးႁႂ်ႈ ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶဝ်လႆႈလူ ၵၼ်ယူႇၶႃႈ။

ယိင်းသၢဝ်တႆး (ဢိင်ၶေႃႈမုၼ်းတီႈ- ပၢႆးယူႇလီၽၢႆႇမၢၼ်ႈ)
တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း

ၽွၼ်းလီၼမ်ႉၽိုၼ်ႈၸႅတ်ႈ လႄႈ လၢႆးၼွၼ်းၶိုၼ်းလပ်းလီ



ၼမ်ႉၽိုင်ႈၼႆႉမၼ်းမီးထၢတ်ႈဢၼ် ေတၶႃႈၸိူဝ်ႉမႅင်းလႆႈႄလႈ သင်ဝႃႈၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ် တၢင်းပဵၼ်ဢႆသေ ၵုမ်ႇဢႆၶုၵ်ႉၶုၵ်ႉတင်းၶိုၼ်း ၶိင်ႇပိူၼ်ႈၼွၼ်းပိူၼ်ႈလပ်း ႁဝ်းသမ်ႉဢမ်ႇလႆႈလပ်းလႆႈၼွၼ်း ၼႆၸိုင် ဢွၼ်တၢင်းေတၶဝ်ႈၼွၼ်းၼၼ်ႉ ၵိၼ်ၼမ်ႉၽိုင်ႈဢၼ်ၸႅတ်ႈၸႅတ်ႈမၼ်း ၼိုင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈေၸႃႉ ဢမ်ႇၼၼ်မွၵ်ႈသွင်ေၸႃႉေ သၸွင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇၼွၼ်းၼႆၸိုင် ေတဢမ်ႇဢႆေသ တေၼွပ်းလပ်းလႆႈ လီလီငၢမ်းငၢမ်းယူႇဝႃႈၼႆ။

သင်ဝႃႈပဵၼ်ေၶႃးၸဵပ်းၼႆႆေၵႃႈ ဢဝ်ၼမ်ႉၽိုင်ႈၼႆႉ ေၽႃႇေလႃးၼမ်ႉဢုၼ်ႇယဝ်ႉ ၶိုၼ်းဢဝ်ႇမၢၵ်ႇၽႃႈ မိပ်ႇသ်ႂႇ သေဢိုၼ်လူင်းၵႂႃႇလွႆးလွႆးၼႆ ေၶႃးၸဵပ်းၼၼ်ႉ ေတသၵ်ႈသႃႇမႃးယူႇ။ ပဵၼ်သင်ေၵႃႈယဝ်ႉ ေပႃးေတလူဝ်ႇၸ်ႂႉပႃးၼမ်ႉၽိုင်ႈၼႆၸိုင် ၶတ်းၸ်ႂႁႃႁ်ႂႈမၼ်းပဵၼ် ၼမ်ႉၽိုင်ႈဢၼ်ၸႅတ်ႈမၼ်း ၸွင်ႇေတမီးၽွၼ်းလီေတႉေတႉ။

(ေၶႃႈၾၢင်ႉ- လုၵ်ႇဢွၼ်ဢၼ်ဢႃႇယူႉပႆႆႇတဵမ်ၼိုင်ႈၶုပ်ႇ တေဢမ်ႇလႆႈလဵင်ႉၼမ်ႉၽိုင်ႈ)

လၢႆးေတၼွၼ်းလပ်းလႆႈလီယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း

ၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်းလႆႈ ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းၼႆႉေၵႃႈ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် မဵဝ်းၼိုင်ႈယူႇ။ ယွၼ်ႉတၢင်းဝူၼ်ႉ ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်းေသ ၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်းလႆႈ၊ လုၵ်ႉတီႈတၢင်းဝူၼ်ႉၼၼ်ႉသေ လွင်ႈမႆႈၸ်ႂလွင်ႈသုၵ်ႉၸ်ႂၵေႃႈ ၸွမ်းမႃးယဝ်ႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁ်ႂႈတၢင်းပဵၼ် ၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်း ၶိုၼ်ႈသုင်မႃးေသ မၢင်ပွၵ်ႈမိူင်းေပႃးလႅင်းၵႂႃႇေၵႃႈ ဢၼ်လူဝ်ႇဝူၼ်ႉလူဝ်ႇသွၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႆႇယဝ်ႉပႆႇဝၢႆးလႆႈ တႃႇၼွၼ်းေၵႃႈဢမ်ႇတၼ်းလႆႈေသ ပေႃးတိုၼ်ႇၶိုၼ်းယဝ်ႉ။

သင်ဝႃႈၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်း ၵၢင်ၶမ်ႈၼႆၸိုင် ၼမ်ႉသူႇရႃႇ(လဝ်ႈ)ၼႆႉေၵႃႈ မီးထၢတ်ႈဢၼ်ေတ ႁဵတ်းႁ်ႂႈၼွၼ်းလပ်း လႆႈလီလီယူႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ်မိူဝ်ႈၸမ်ေတ ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼွၼ်းႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ်မိူဝ်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈၶမ်ႈၼၼ်ႉ ၵိၼ်ၼမ်ႉသူႇရႃႇပၼ် ၼိုင်ႈၵွၵ်းႁိူဝ်သွင်ၵွၵ်းၼႆ ေတႁဵတ်းႁ်ႂႈၼွၼ်းလပ်းၾၼ်လီယူႇ။ ၼမ်ႉသူႇရႃႇၼႆႉ ၵိၼ်ၼမ်ၼႃႇေၵႃႈဢမ်ႇလီမိူၼ်ၵၼ် သင်ဝႃႈၵိၼ်ၼမ်ေၵႃႈ ၽွၼ်းႁၢႆႉၸႃႉမၼ်း ၸၢင်ႈေတၸပ်းၸွမ်းမႃးမိူၼ်ၵၼ်။

ၼွၵ်ႈေသၼၼ်ႉ ဢွၼ်တၢင်းေတၶဝ်ႈၼွၼ်း ယၢၼ်မွၵ်ႈႁူၵ်းၸူဝ်ႈမွင်းၼၼ်ႉ ႁၢမ်ႈၵိၼ်ၼမ်ႉၼဵင်ႈၶူမ်၊ ၵႃႇၽီႇလႃးလႃးႄလႈ တီႈဢၼ်ႁဝ်းေတၼွၼ်းၼၼ်ႉေၵႃႈ ႁဵတ်းႁ်ႂႈမၼ်းၵတ်းလီယဵၼ်လီသေ ယႃႇႁ်ႂႈမၼ်းမီးသႆၢလႅင်းထွင်ႇ ၶဝ်ႈလႅင်းသိူင်ႁိူင်၊ ႁ်ႂႈမၼ်းလပ်းသိင်ႇဝႆႉဢိတ်းဢိတ်းၼႆ ေတၼွၼ်းလပ်းလႆႈဝႆးဝႆး ေသၼွၼ်းလပ်းလႆႈလီလီယူႇ။

ေၶႃႈမုၼ်းတီႈ - news.Health.com
ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ - ယိင်းတႆးမိူင်းလွႆ

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း
လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ႈတူဝ်ၼႂ်းၵူႈဝၼ်းၼႆႉပၼ်ၽွၼ်းလီပၢႆးယူႇလီတၢင်းၼမ်ၼႆဢေႃႈ
တီႈၵပ်းသုိပ်ႇ Khursang@gmail.com
For me just study to make my blog ိိိိိိိိိိိိိိိိိိိိိိိိိ